17.05.2023 12:25
Gündəlik içməli su miqdarı haqqında məlumat sahibi olmaq sağlam həyatın ilk addımıdır. Su içmək nəfəs almaq qədər vacibdir. Çünki insan bədəninin çox hissəsi sudan ibarətdir. Tullantıların bədəndən defekasiya, sidiyə getmə və ya tərləmə kimi hadisələrlə atılması su ehtiyacının düzgün qarşılanmasından asılıdır. Bundan əlavə, bədən istiliyinin saxlanması, dərinin qurumasının qarşısının alınması, oynaqların hərəkət səviyyəsinin yaxşılaşdırılması kimi həyati fəaliyyətlərin davamlılığı üçün su içmək lazımdır.
İdeal çəki hesablama üsulu olaraq da bilinən Bədən Kütləvi İndeksi (BKİ), piylənmə səviyyəsini təyin etmək üçün istifadə edilən ən əsas hesablama üsuludur. Bir sözlə, bədən çəkinizin boyunuzla mütənasib olub olmadığını yoxlamağa imkan verir.
Bu ölçmə ilə yalnız çəkinizin səviyyəsi yoxlanılır. Vücudunuzdakı əzələ və ya yağ miqdarını ölçə bilmədiyi üçün ideal çəkinizi həmişə dəqiq müəyyən edə bilməz. Ən sağlam çəkinizi tapmaq üçün bir çox fərqli amilləri nəzərə almaq lazım ola bilər. Bu səbəbdən düzgün məlumat üçün mütəxəssisdən dəstək almaq faydalıdır.
Bədən kütləsi indeksi dəyərləri kiloqramda çəkinizi metrlə boyunuzun kvadratına bölmək yolu ilə əldə edilir. Hesablamaların nəticələrinə görə siz çəki nəzarətinizi aşağıdakı məlumatlardan həyata keçirə bilərsiniz.
BKİ = Çəki (Kq) / hündürlüyü kvadrat metrlə
Məs. 100 kq və 1,80 sm boyunda olan bir insan üçün aşağıdakı kimi hesablaya bilərsiniz.
1,8 x 1,8 = 3,24
100 / 3.24 = 30.8
BKİ = 30.8
Sağlam bədən funksiyası olan insanların gündəlik istehlak etməli olduğu su miqdarı müəyyən amillərə görə dəyişir. Gün ərzində aktivlik, bədən çəkisi və bədən kütləsi indeksi, bölgənin iqlim xüsusiyyətləri, iş sahəsinin temperaturu kimi amillər içilən suyun miqdarına təsir göstərir. Digər tərəfdən, sahə tədqiqatçısı daim hərəkətdə olacağı və tez-tez günəşə məruz qalacağı üçün istehlak etməsi lazım olan su miqdarı çox ola bilər.
Bədən kütləsi indeksinə görə istehlak edilməli olan suyun miqdarını çəki (kq) x 0,033 ilə asanlıqla hesablaya bilərsiniz. Məsələn, 65 kilo çəkdiyinizi fərz etsək, gündəlik istehlak etməli olduğunuz su miqdarı; 65 x 0,033 = 2,145 litr çıxacaq.
Təbii ki, bu, yuxarıda qeyd etdiyimiz digər amilləri əlavə etmədən aparılan hesablamadır. Əgər gün ərzində çox hərəkət edirsinizsə və çox tərləyirsinizsə, bu məbləğ artmalıdır.
Su istehlakı miqdarında diqqət yetirilməli olan digər bir məqam isə su ehtiyacını su əvəzinə başqa qidalardan ödəmək mümkün olmamasıdır. Su əvəzinə qəhvə və ya çay içməyi üstün tutursunuzsa, böyük səhv edirsiniz. Çünki qəhvə və çay kimi içkilər bədəndə suyu udduğu üçün suyu əvəz edə bilməz.
Su bütün canlılar üçün ən asan əldə edilən təbii mənbədir və tək o, sağlam orqanizm üçün bir çox funksiyaları yerinə yetirir. Bədəninizin tarazlığını pozmamaq üçün gündəlik su istehlakına diqqətli olmaq lazımdır.
